Kwas glicyryzynowy dla skóry wymagającej specjalnej troski
Kwas glicyryzynowy to kwas naturalnie pochodzący z korzenia lukrecji, charakteryzujący się szerokim spektrum aktywności biologicznych. Jako składnik preparatów kosmetycznych łagodzi podrażnienia, zaczerwienienia oraz świąd skóry. Ma działanie przeciwzapalne, przeciwbakteryjne, przeciwwirusowe oraz antyoksydacyjne, dlatego sprawdza się w pielęgnacji skóry szczególnie wrażliwej i atopowej.
Czym jest kwas glicyryzynowy?
Kwas glicyryzynowy jest głównym składnikiem czynnym lukrecji. Lukrecja gładka to roślina, którą możemy spotkać w basenie Morza Śródziemnego oraz w Azji Mniejszej i Środkowej. Jest też często uprawiana, ponieważ ma zastosowanie nie tylko w medycynie, ale także w przemyśle spożywczym i kosmetycznym.
Kwas glicyryzynowy występuje w roślinie w postaci mieszaniny soli, głównie potasowej, wapniowej i magnezowej, zwanej glicyryzyną – stanowi ona 2–25% suchej masy korzenia. Badania naukowe nieraz już potwierdziły, że składnik ten ma działanie:
- przeciwzapalne;
- przeciwwrzodowe;
- przeciwdrobnoustrojowe (działa na wirusy, bakterie, grzyby);
- antyoksydacyjne;
- przeciwnowotworowe;
- immunomodulacyjne;
- hepatoprotekcyjne;
- kardioprotekcyjne.
Okazuje się, że dzięki niektórym z tych działań wyciągi z lukrecji, ale też sam kwas glicyryzynowy są cennym dodatkiem do kosmetyków, szczególnie dla skóry wymagającej specjalnej troski.
Właściwości kwasu glicyryzynowego
- Skóra naczyńkowa – kwas glicyryzynowy zmniejsza zaczerwienienia, działa antyoksydacyjnie i przeciwzapalnie.
- Skóra sucha – kwas glicyryzynowy ma zdolność wiązania wody w skórze.
- Skóra dojrzała i przesuszona – kwas glicyryzynowy ma działanie antyoksydacyjne. W pewnym stopniu hamuje też działanie hialuronidazy, czyli enzymu rozkładającego kwas hialuronowy w skórze, a jak wiadomo, to między innymi kwas hialuronowy odpowiada za utrzymanie właściwego nawilżenia skóry.
- Skóra trądzikowa – oprócz działania przeciwzapalnego kwas glicyryzynowy ma działanie przeciwbakteryjne.
- Skóra nadmiernie reagująca na naturalnie bytujące na jej powierzchni grzyby, np. Pityrosporum ovale powodujące łupież – kwas glicyryzynowy ma działanie przeciwgrzybicze, a przy okazji przeciwalergiczne i przeciwzapalne. Nawilża też łuszczącą się skórę i sprawdzi się w preparatach do skóry miejsc owłosionych.
- Skóra z przebarwieniami – kwas glicyryzynowy zmniejsza aktywność melanocytów, czyli komórek barwnikowych skóry.
- Skóra narażona na nadmierne promieniowanie UV, gdyż naukowcy wykazali na modelu zwierzęcym, że kwas glicyryzynowy chroni komórki przed zmianami nowotworowymi i czynnikami zapalnymi, a także chroni DNA przed uszkodzeniem i wspiera procesy jego naprawy.
- Skóra przesuszona po opalaniu – kwas glicyryzynowy przyspieszy gojenie oraz nawilży skórę.
- Skóra ze skłonnością do opryszczki – wykazano, że kwas glicyryzynowy hamuje replikację wirusów opryszczki (w tym także onkogennego wirusa opryszczki związanego z mięsakiem Kaposiego).
- Skóra ze zmianami zapalnymi – kwas glicyryzynowy hamuje takie czynniki zapalne jak COX-2 i prostaglandyna E2 oraz hamuje produkcję i uwalnianie cytokin zapalnych.
- Skóra ze zmianami alergicznymi – kwas glicyryzynowy wykazuje działanie przeciwalergiczne, zmniejsza uwalnianie histaminy.
- Skóra ze zmianami atopowymi – w badaniach ekstrakt z lukrecji zawierający kwas glicyryzynowy wykazywał skuteczność w łagodzeniu zaczerwienień, obrzęku i świądu w atopowym zapaleniu skóry.
- Skóra ze zmianami łuszczycowymi albo łojotokowym zapaleniem skóry – kwas glicyryzynowy będzie działał przeciwzapalnie, nawilżająco, antyoksydacyjnie, przeciwdrobnoustrojowo oraz przeciwświądowo.
- Skóry w czasie procesu gojenia – w badaniu na zwierzętach oprócz działania przeciwzapalnego i zmniejszenia przekrwienia naukowcy obserwowali zwiększenie ziarninowania, naskórkowania i produkcji kolagenu w nowo powstającej tkance.
Praktyka pokazuje, że kwas glicyryzynowy nie tylko ma wspaniałe właściwości, ale także jest dobrze tolerowany przez skórę.
Ponadto badania wykazały, że kwas glicyryzynowy i jego sole zwiększają rozpuszczalność, stabilność, a także bioaktywność wielu substancji leczniczych nierozpuszczalnych w wodzie. Dlatego są używane w farmacji, aby zwiększyć efektywność terapii lekami. Aktywność ta może mieć również znaczenie w przypadku łączenia kwasu glicyryzynowego z innymi związkami używanymi w kosmetykach, aby wzmocnić ich działanie na skórę.
Opracowanie artykułu: mgr farmacji Marta Koziarska
Bibliografia:
- Kucharska-Ambrożej K., Aktualny stan wiedzy na temat chemizmu i aktywności biologicznej lukrecji gładkiej Glycyrrhiza glabra L., „Postępy Fitoterapii” 2017.
- Ciganović P., Jakimiuk K., Zovko Končić M., Glycerolic Licorice Extracts as Active Cosmeceutical Ingredients: Extraction Optimization, Chemical Characterization, and Biological Activity, „Antioxidants” 2019.
- Ming L. J., Yoke A. C., Therapeutic Effects of Glycyrrhizic Acid, „Natural Product Communications” 2013.
- Dos Santos Leite C, Bonafe GA, Piresa OC, Wood dos Santos T, Pereira GP, Pereira JA, Rocha T, Martineza CA, Ortega MM, Ribeiro ML „Dipotassium Glycyrrhizininate Improves Skin Wound Healing by Modulating Inflammatory Process”, International Journal of Molecular Sciences, 2023.